W ustawie z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych wprowadza się mechanizm naliczania odsetek za opóźnienie, zgodnie z którym odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych (a zatem w obrocie profesjonalnym, czyli pomiędzy przedsiębiorcami lub pomiędzy przedsiębiorcą a podmiotem publicznym) będą obliczane według stopy stanowiącej sumę stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 8 punktów procentowych. Obliczona w powyższy sposób stopa odsetkowa uwzględniająca aktualną na dzień dzisiejszy stopę referencyjną NBP równą 1,5% wynosiłaby zatem 9,5%. Według wciąż obowiązujących przepisów, stopa odsetkowa za opóźnienie w transakcjach handlowych wynosi zaś 8%.
 
Mechanizm uwzględniający w określaniu wysokości odsetek stopę referencyjną NBP wprowadza się także w Kodeksie cywilnym. Biorąc pod uwagę, że odsetki kodeksowe mogą pełnić rolę tzw. odsetek kapitałowych (art. 359 kc) lub odsetek za opóźnienie (art. 481 kc), zróżnicowana będzie ich wysokość. Stopa odsetek ustawowych (kapitałowych) w obrocie nieprofesjonalnym będzie równała się zatem sumie stopy referencyjnej NBP powiększonej o 3,5 punktu procentowego. Z kolei stopa odsetek za opóźnienie w obrocie nieprofesjonalnym będzie równała się stopie referencyjnej NBP powiększonej o 5,5 punktu procentowego. Obliczone w ten sposób stopy odsetkowe wynosiłyby więc dzisiaj odpowiednio 5% (stopa odsetek kapitałowych) oraz 7% (stopa odsetek za opóźnienie). Do tej pory stopa odsetek kapitałowych oraz stopa odsetek za opóźnienie była jednolita i wynosiła w ostatnim czasie 8%.
 
Nowelizacja wprowadza również wprost do Kodeksu cywilnego maksymalną stopę odsetek za opóźnienie. Odsetki maksymalne kapitałowe oraz odsetki maksymalne za opóźnienie będą naliczane w stosunku rocznym na poziomie dwukrotnie wyższym od odpowiednio – ustawowych odsetek kapitałowych i ustawowych odsetek za opóźnienie. Jeżeli wysokość odsetek za opóźnienie przekroczy wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie, należeć się będą odsetki maksymalne za opóźnienie. Postanowienia umowne nie będą mogły wyłączać ani ograniczać przepisów o odsetkach maksymalnych za opóźnienie, także w przypadku dokonania w umowie wyboru prawa obcego. Kodeksowe przepisy o odsetkach maksymalnych za opóźnienie będą miały również zastosowanie do transakcji handlowych, czyli maksymalna stopa odsetek nie będzie mogła być wyższa niż dwukrotność sumy stopy referencyjnej NBP i 8 punktów procentowych.
 
Wysokość stopy referencyjnej ustalana będzie przez Narodowy Bank Polski. Dla ustalenia wysokości odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych zastosowanie będzie miała stopa referencyjna NBP obowiązująca w dniu:  (i) 1 stycznia – dla odsetek należnych za okres od 1 stycznia do 30 czerwca danego roku, (ii) 1 lipca – dla odsetek należnych za okres od 1 lipca do 31 grudnia danego roku.