W dniu 17.04.2016 wejdzie w życie nowelizacja ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Nadrzędnym celem nowych przepisów jest zwiększenie ochrony konsumentów na rynku usług finansowych. W tym celu nowe regulacje zakazywać będą tzw. missellingu, czyli proponowania konsumentom nabycia usług finansowych, które nie odpowiadają potrzebom konsumentów lub oferowane są w sposób nieadekwatny do charakteru danej usługi.
Opisane zjawisko przybrało w ostatnich latach wiele form, spośród których można wymienić polisolokaty czy ubezpieczenie na życie i dożycie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi. Wspomniane produkty w ocenie ustawodawcy były zbyt skomplikowane, aby można było je oferować przeciętnemu konsumentowi. W celu zapewnienia większej ochrony konsumentom zdecydowano się dołączyć misselling do listy praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Wydłużono również okres przedawnienia dla wspomnianych praktyk z roku do 3 lat.
Zupełnie nowym narzędziem ochrony praw konsumentów jest wprowadzenie instytucji „tajemniczego klienta’’, którego zadaniem będzie sprawdzenie, czy dana usługa nie narusza zbiorowych interesów konsumentów. W tym celu Prezes UOKiK będzie mógł podjąć czynności zmierzające do zakupu usługi, a także nagrywać rozmowę z kontrolowanym. Po zakończeniu czynności kontrolnych „tajemniczy klient’’ powinien okazać kontrolowanemu legitymację upoważniającą do wykonywania czynności kontrolnych oraz doręczyć upoważnienie do przeprowadzenia kontroli wraz ze zgodą sądu.
Szybką reakcję na praktyki zagrażające zbiorowym interesom konsumentów zapewni wydanie decyzji tymczasowej przez Prezesa UOKiK w sytuacji, w której w toku postępowania zostanie uprawdopodobnione, że dalsze stosowanie danej praktyki może spowodować poważne i trudne do usunięcia zagrożenia dla zbiorowych interesów konsumentów. Decyzje tymczasowe będą mogły być wydawane jeszcze przed zakończeniem postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Wniesienie odwołania nie będzie wstrzymywało wykonania decyzji.
W celu skuteczniejszego eliminowania z obrotu niedozwolonych klauzul umownych (klauzul abuzywnych) nowelizacja ustawy wprowadza istotne zmiany w procedurze kontroli wzorców umów. Wchodzące w życie przepisy umożliwią Prezesowi UOKiK eliminowanie niedozwolonych klauzul umownych w drodze decyzji administracyjnej. Przedsiębiorca stosujący klauzule abuzywne będzie musiał liczyć się z możliwością nałożenia na niego kary przez Prezesa UOKiK, wynoszącej do 10% obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok nałożenia kary.
Przedsiębiorca będzie mógł uniknać kary, jeżeli przed wydaniem decyzji przez Prezesa UOKiK zobowiąże się do podjęcia działań zmierzających do zaprzestania stosowania klauzul niedozwolonych.