Pierwszy krok w kierunku zmian na rynku mediów Rada Ministrów może wykonać już 4 stycznia, kiedy będzie decydować o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji pod kątem unijnej dyrektywy audiowizualnej. Zmiany zakładają m.in. legalizację w Polsce (choć przy wielu zastrzeżeniach) tzw. ukrytej reklamy w mediach elektronicznych (z ang. product placement) i objęcie przepisami tzw. mediowych usług na żądanie (także w Internecie, gdzie zaliczają się do nich popularne dzisiaj serwisy z filmami w sieci). 20 stacji powinniśmy oglądać za rok w cyfrowej telewizji naziemnej
Jesteśmy w tych pracach opóźnieni, dyrektywa jest z grudnia 2007 roku, przyjęło ją już ponad 20 państw europejskich, jej przepisów do swojego prawa nie naniosły tylko Polska, Węgry i Portugalia. W związku z tym Komisja Europejska wystosowała tzw. uzasadnioną opinię, na którą odpowiedział już polski rząd, potem KE może np. nałożyć na nas karę. Dlatego Radzie Ministrów zależy na szybkim wdrożeniu tej dyrektywy, z tego, co wiem, prace mają się odbywać w przyspieszonym trybie mówi Małgorzata Zielińska, prawnik z kancelarii Furtek Komosa Aleksandrowicz.
Wdrożenie tego dokumentu poprawi warunki reklamowe w telewizji, która nie będzie już musiała się ukrywać z product placementem. Choć dziś także go stosuje, pod płaszczykiem terminu sponsoring użyczeniowy.
Będą nowe stacje
Operatorzy płatnej telewizji (kablowej i satelitarnej) mogą się wreszcie na większą skalę konsolidować, a nadawców telewizyjnych czeka dalszy boom na nowe stacje tematyczne, które w tym roku zagarną już z rynku reklamy telewizyjnej niecałą jedną piątą pieniędzy. Nowe takie kanały już zapowiedziała TVP (w planach ma m.in. stację nadającą dokumenty, którą kieruje znany dokumentalista Andrzej Fidyk), nad Polsatem Sport News pracuje grupa Polsat, która chce mieć stację muzyczno-młodzieżową, a i TVN zastanawia się nad kolejnymi kanałami tematycznymi m.in. nadającym bajki. Z finansowymi problemami nadal będzie się borykać TVP. Jak wynika z prognoz Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, w 2011 r. przychody z abonamentu (który będzie nieznacznie wyższy niż w tym roku) wyniosą już tylko 385 mln zł. To aż o 38,2 proc. mniej niż w 2009 r.
Jeśli nic po raz kolejny nie skomplikuje uruchamianego wreszcie w Polsce z opóźnieniem procesu cyfryzacji naziemnej telewizji, pod koniec przyszłego roku powinniśmy mieć nawet ponad 20 cyfrowych kanałów do odbioru za darmo ze zwykłej anteny na telewizorach zdolnych do obsługi standardów MPEG-4 i Dolby Digital Plus lub innych, podłączonych do specjalnego dekodera. Wśród nich zupełnie nowe stacje, które KRRiT wyłoni w trakcie konkursu. Na razie na niektórych obszarach Polski w cyfrowej jakości naziemnie można oglądać pakiet stacji TVP (do końca roku będzie mieć do niego dostęp 16,6 mln ludzi) oraz w ramach drugiego pakietu: TVN, Polsat, TV4, stacje TV Puls i TVN Siedem, do których niedługo dołączą nowe stacje właściciela TV 4 i kanał Polsat Sport News (nadawcy liczą, że po Nowym Roku dotrą one nawet do 40 proc. Polaków).
O Polsacie głośno będzie też, bo bocznymi drzwiami trafi w tym roku na giełdę (za 3,75 mld zł stację przejmie kontrolowany przez tego samego właściciela giełdowy Cyfrowy Polsat). W styczniu po czterech latach zniknie z niej za to kolportażowa spółka Ruch, we wrześniu zawita tam konkurencyjny Kolporter. Na NewConnect po planowanej fuzji z konkurencyjnymi e-Gazetami urośnie e-Kiosk, dystrybuujący elektroniczną prasę.
Może zdrożeć prasa
Mimo dużych nadziei pokładanych w iPadach i innych tabletach i inwestycjach na potęgę w treści dla urządzeń mobilnych wydawców czeka kolejny trudny rok. I to pomimo że według konsensusu analityków odpytanych przez Rz rynek reklamy (który w tym roku zdaniem Starlinka może być w Polsce wart ok. 7,2 mld zł) wzrośnie w przyszłym roku szybciej niż w tym o ok. 6,4 proc. Przychody wydawców nie wzrosną o tyle, ile by chcieli, a kondycja na rynku prasowym się pogorszy w związku np. ze wzrostem cen papieru. Ten czynnik oraz spadek sprzedaży mogą zaskutkować wzrostem cen prasy, nie tylko tej specjalistycznej przewiduje Maciej Hoffman, dyrektor generalny Izby Wydawców Prasy. Od tego roku prasa specjalistyczna, objęta do tej pory zerową stawką VAT, będzie objęta 5 proc. podatku. Zdaniem Hoffmana sytuacja na rynku sprzyjać będzie też kolejnym fuzjom na wydawniczym rynku (w 2010 roku w Europie w jedną firmę Ringier Axel Springer Media połączyły się szwajcarskie wydawnictwo Ringier i niemiecki Axel Springer. Więcej będzie też współpracy reklamowej między wydawcami (np. wspólne pakiety reklamowe).
Spory nacisk wydawcy będą też kłaść na rozwijanie, a jednocześnie chronienie przed internetowymi piratami swojej działalności. Internet czeka bowiem dalszy szybki rozwój i wzrost wpływów z reklam. Nawet w tym, pokryzysowym, roku według szacunków IAB Polska rynek reklamy w sieci może wzrosnąć nawet o ok. 20 proc. Gdyby tak się stało, na koniec 2010 r. osiągnąłby wartość przekraczającą 1,6 mld zł.
masz pytanie, wyślij e-mail do autorki,
Będą zmiany właścicielskie
Globalny rynek reklamy ma według ZenithOptimedia Group być w tym roku wart już 449,5 mld dol. (o 4,8 proc. więcej niż rok wcześniej), a w przyszłym wzrosnąć o dalsze 4,6 proc. (głównie dzięki Ameryce Łacińskiej i Brazylii) i dobić do 470,3 mld dol. Dla wydawców to będzie rok iPada i innych tabletów oraz treści produkowanych z myślą o tych gadżetach. Według ostatnich szacunków eMarketera w przyszłym roku na świecie zostanie sprzedanych już 43,6 mln tabletów (w tym 24 mln w samych tylko w Stanach Zjednoczonych), a w kolejnym już 81,3 mln (z czego 40,4 mln w USA).
Można się też spodziewać kolejnych zmian właścicielskich. W toku jest chociażby ogromna fuzja, w wyniku której największy operator kablowy w USA, Comcast, ma przejąć kontrolę nad rozrywkowo-medialnym gigantem NBC Universal (właściciel grupy telewizyjnej NBC i wytwórni filmowej Universal Pictures). Nowych właścicieli mogą poszukiwać kolejne osłabione kryzysem tytuły prasowe (w tym roku symboliczna dla rynku była sprzedaż amerykańskiego Newsweeka. Jak ogłoszono w sierpniu, właścicielem liczącego 77 lat tygodnika wydawanego przez Washington Post Company ma zostać Sidney Harman, potentat rynku sprzętu audio). Mniej doświadczone przez gospodarcze załamanie telewizje będą ostrożnie inwestować w pierwsze stacje nadające w trójwymiarze. Nad stacją w 3D już pracuje francuski Canal+, analogiczny wspólny projekt mają w planach także Sony Pictures Entertainment, Discovery i IMAX.
Coraz więcej będzie też wszędzie stacji w wysokiej rozdzielczości. Według IDATE liczba stacji HD na sześciu dużych rynkach europejskich (Francja, Niemcy, Włochy, Polska, Hiszpania i Wielka Brytania) wzrośnie z ok. 120 w ubiegłym roku do ok. 250 w 2013 roku. W ciągu najbliższych dwóch lat w kolejnych 20 państwach (m.in. w Kanadzie, Czechach, Włoszech, Maroku, Korei Południowej, na Tajwanie) powinna też zacząć nadawać naziemna telewizja cyfrowa.
Magdalena Lemańska