Tarcza antykryzysowa a istotne zmiany w ustawie o kredycie konsumenckim
Fakty
Zmniejszenie maksymalnej wysokości pozaodsetkowych kosztów kredytu konsumenckiego to jedno z rozwiązań, które znalazło się w ustawie z 31 marca 2020 o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw („Ustawa”).
Ustawa przewiduje m.in. następujące zmiany w ustawie o kredycie konsumenckim:
- dla kredytów konsumenckich o okresie spłaty krótszym niż 30 dni pozaodsetkowe koszty nie będą mogły wynieść więcej niż 5% całkowitej kwoty kredytu konsumenckiego,
- dla kredytów konsumenckich o okresie spłaty nie krótszym niż 30 dni pozaodsetkowe koszty nie będą mogły być wyższe niż 15% całkowitej kwoty kredytu konsumenckiego i 6% za każdy rok trwania umowy kredytu konsumenckiego,
- poziom pozaodsetkowych kosztów kredytu konsumenckiego nie będzie mógł przekroczyć 45% całkowitej kwoty kredytu konsumenckiego.
Powyższa regulacja obowiązuje przez 365 dni od dnia wejścia w życie Ustawy.
Komentarze
Proponowane rozwiązanie istotnie ogranicza próg pozaodsetkowych kosztów kredytu.
Poprzednio ustawa o kredycie konsumenckim przewidywała bowiem, że maksymalna wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu równa się sumie 25% całkowitej kwoty kredytu i 30% kwoty zmiennej uzależnionej od okresu, na jaki został zaciągnięty kredyt konsumencki, a wszystkie pozaodsetkowe koszty nie mogły przekroczyć 100% całkowitej kwoty kredytu.
Co istotne, równolegle z omawianą zmianą Ustawa wprowadziła przepis stanowiący, że naruszenie przepisów o pozaodsetkowych kosztach kredytu konsumenckiego może stanowić praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów (o której mowa w art. 24 ust. 2 ustawy z 16.02.2007 o ochronie konkurencji i konsumentów).
Dla przypomnienia, jedną z sankcji za dopuszczenie się praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów jest możliwość nałożenia przez Prezesa UOKiK kary pieniężnej w wysokości do 10% obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary.
Analiza
Mimo protestu sektora finansowego omawiana zmiana ostatecznie weszła w życie.
Wskazywano, że tak rygorystyczne rozwiązanie może doprowadzić do faktycznej likwidacji wielu firm pożyczkowych.
Jeżeli faktycznie doszłoby do ograniczenia dostępności finansowania w ramach kredytu konsumenckiego, mogłoby mieć to wpływ na wiele sektorów. Tytułem przykładu można wskazać choćby sektor handlu sprzętem RTV/AGD, gdzie takie finansowanie zakupów jest bardzo popularne.