Podczas korzystania z bankowości elektronicznej w zakładce wiadomości wyświetliła mi się informacja, że powinienem złożyć osobiście lub drogą elektroniczną oświadczenie o rezydencji podatkowej – FATCA. O ile się nie mylę, FATCA dotyczy amerykańskich podatników. Tymczasem ja nie tylko nigdy nie wykonywałem żadnych operacji finansowych z podmiotami ze Stanów Zjednoczonych, ale nawet tam nie byłem. Czy informacja z banku może być błędna?
(...)
Ważne
Osoby, które są zobowiązane do złożenia oświadczenia o rezydencji podatkowej FATCA i nie zrobią tego do 30 listopada 2016 r., mogą spodziewać się blokady rachunku bankowego lub maklerskiego
Uwaga
Oświadczenie składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. To podkreśla wagę całej sytuacji, gdyż ustawodawca nieczęsto decyduje się na wprowadzenie zapisu o możliwości odebrania przez urząd lub inną instytucję oświadczenia pod takim rygorem.
OPINIA EKSPERTA
Marta Ignasiak doradca podatkowy w FKA Furtek Komosa Aleksandrowicz
Wysuwane przez bank lub inną instytucję finansową żądania złożenia odpowiednich oświadczeń, pod groźbą odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, jest zgodne z obowiązującymi przepisami. Obowiązek przeprowadzenia procedur weryfikacji klientów i konieczność uzyskania od nich odpowiednich oświadczeń został nałożony na banki w art. 4 ust. 2 ustawy z 9 października 2015 r. o wykonywaniu umowy między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki w sprawie poprawy wypełniania międzynarodowych obowiązków podatkowych oraz wdrożenia ustawodawstwa FATCA. Zgodnie z przepisami tej ustawy klienci banków powinni wypełnić formularze przewidziane w umowie FATCA. Obowiązek ten dotyczy klientów, którzy otworzyli rachunek po 1 lipca 2014 r., tj. nowych i obecnych, w tym takich, którzy zdecydowali się zamknąć rachunek bankowy w ciągu roku przed wejściem w życie ustawy. W ograniczonym zakresie dotyczy także klientów, którzy otworzyli rachunki przed 1 lipca 2014 r., jeżeli kwalifikują się one jako rachunki wysokiej wartości.
Z zasady instytucje powinny się wywiązać z obowiązku weryfikacji starych rachunków do końca listopada 2016 r. Zgodnie z art. 19 ust. 6 ustawy od 1 grudnia instytucje finansowe powinny zablokować rachunki finansowe tym osobom, które nie złożą wymaganego oświadczenia. Blokada polegać będzie na czasowym uniemożliwieniu korzystania ze zgromadzonych na nim wartości majątkowych (przede wszystkim pieniędzy, papierów wartościowych, instrumentów finansowych) i dysponowania nimi. Z zasady nie można do końca wykluczyć, że jeżeli dojdzie do zablokowania znacznej liczby rachunków, pod koniec roku podejście banków do krajowych rezydentów może zostać złagodzone. Tym niemniej, przepisy tej ustawy mają szczególny charakter i wynikają z przyjętych przez Polskę zobowiązań międzynarodowych, a ich wykonanie zostało zabezpieczone różnymi sankcjami po stronie instytucji finansowych. Jednocześnie trudno byłoby tym przepisom zarzucić niezgodność z przepisami konstytucji, np. w zakresie ochrony własności lub prawa do prywatności. Należy zatem założyć, że chcąc bezproblemowo korzystać z posiadanego rachunku bankowego, należy złożyć wymagane oświadczenia.
Podstawa prawna
Art. 4 ust. 2–4, 19, 21 ustawy z 9 października 2015 r. o wykonywaniu umowy między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki w sprawie poprawy wypełniania międzynarodowych obowiązków podatkowych oraz wdrożenia ustawodawstwa FATCA (Dz.U. z 2015 r. poz. 1712).
Opracowanie: Piotr Pieńkosz (DGP)