Kłopot mogą mieć wspólnicy spółek komandytowych, które zostały przekształcone ze spółki z o.o. W wypadku spółki komandytowej podatnikami są jej wspólnicy rozliczający się na zasadach przewidzianych w ustawie o PIT. Wielu z nich decyduje się na wybór korzystniejszej, liniowej stawki 19 proc. zamiast standardowych 18 i 32 proc.
Ustawa o PIT przewiduje jeden zasadniczy warunek, by rozliczać się wg stawki liniowej należy złożyć w odpowiednim terminie pisemne oświadczenie naczelnikowi urzędu skarbowego. Ci, którzy rozpoczynają działalność gospodarczą w trakcie roku, nie mogą tego zrobić później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Inaczej będą się rozliczać według skali.

Kłopot z terminem

Okazuje się jednak, że wspólnik może uzyskać pierwszy przychód, jeszcze zanim otrzyma informację, że spółka komandytowa uzyskała wpis do Krajowego Rejestru Sądowego i tym samym rozpoczęła działalność. W praktyce mogą to być odsetki naliczone na koncie bankowym. Taki przychód powstanie, zanim wspólnik poinformuje fiskusa o wyborze stawki liniowej. Oznacza to konieczność rozliczania się według stawek 18 i 32 proc., co potwierdzają interpretacje podatkowe oraz najnowsze orzecznictwo (np. wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, sygn. I SA/Wr 1797/09 oraz I SA/Wr 1901/09).
W jednej z rozpatrywanych spraw spółka została wpisana do KRS 25 sierpnia 2008 r., o czym wspólnicy zostali zawiadomieni dopiero 4 września. W tym czasie na koniec sierpnia spółka uzyskała przychód w postaci odsetek w wysokości 12 zł. Złożone 11 września oświadczenie jednego ze wspólników o wyborze liniowej stawki PIT było już więc spóźnione.
Jak do tego doszło? Wspólnicy uzyskali przychody na tym samym koncie, z którego przed przekształceniem korzystała spółka z o.o. W wyniku przekształcenia spółka komandytowa wstąpiła we wszelkie przewidziane w przepisach podatkowych prawa i obowiązki tej przekształcanej. Nie miało znaczenia, że na wspólnika, biorąc pod uwagę jego udziały, przypadało jedynie 37 gr przychodu.

Sąd poparł fiskusa

Stanowisko fiskusa poparł WSA we Wrocławiu w wyroku z 5 marca 2010 r. (sygn. I SA/Wr 1797/09). Sąd uznał, że podatnik, nie znając terminu wpisu spółki komandytowej do KRS, powinien wcześniej złożyć oświadczenie o wyborze stawki liniowej.
Podobnie sąd stwierdził w wypadku drugiego wspólnika, którego przychód z odsetek bankowych wyniósł tylko 0,8 gr (sygn. I SA/Wr 1901/ 09). Zaznaczył ponadto, że w tym wypadku do przychodu nie stosuje się zasady zaokrąglania małych kwot.
masz pytanie, wyślij e-mail do autorkim.pogroszewska@rp.pl
Mariusz Aleksandrowicz, wspólnik w Kancelarii FKA Furtek Komosa Aleksandrowicz
Argumentacja sądu, iż podatnik powinien wcześniej złożyć oświadczenie o wyborze stawki liniowej, prowadzi do sztucznej sytuacji, bo zawiadomienia składane są niejako na wyrost. Najwłaściwszym rozwiązaniem byłaby nowelizacja ustawy o PIT precyzująca termin zawiadomienia fiskusa. Problem wynika z faktu, że przekształcenie spółki kapitałowej wiąże się z jednej strony z sukcesją jej praw i obowiązków, a z drugiej z powstaniem dla wspólników zupełnie nowego źródła przychodów. Na skutek sukcesji do tego źródła natychmiast przyporządkowywane są przychody odsetkowe wynikające z kontynuacji działania spółki kapitałowej. Informacja o zmianach w KRS dociera do podatników z opóźnieniem, uzasadnione jest więc, by oświadczenia o wyborze formy opodatkowania mogły być składane w następnym miesiącu, aż do powstania zobowiązania podatkowego. Zwłaszcza że dopiero wtedy podatnik i sąd rejestrowy informują organy podatkowe o dokonanych zmianach.

Monika Pogroszewska