Pośrednicy finansowi, nim sprzedadzą jednostki ryzykownego funduszu inwestycyjnego, muszą sprawdzić, czy ich zakup będzie dla klienta odpowiedni. Są także zobowiązani przedstawić na piśmie szczegółowe informacje na temat produktu, jego specyfiki oraz związanego z nim ryzyka. Takie obowiązki nakłada na pośredników finansowych rozporządzenie ministra finansów w sprawie postępowania podmiotów prowadzących działalność w zakresie pośrednictwa w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa oraz tytułów uczestnictwa. Akt ten wciela w życie część postulatów unijnej dyrektywy MiFiD. Choć rozporządzenie weszło w życie 6 maja, jednak pośrednicy finansowi zostali zobowiązani do dostosowania swojej działalności do nowych przepisów do 13 lipca.

Test wiedzy

Przed przyjęciem zlecenia pośrednicy muszą uzyskać od klienta informacje dotyczące jego wiedzy i doświadczenia w dziedzinie inwestycji, niezbędne do oceny, czy produkt osiągnie cele inwestycyjne klienta i nie wiąże się z ryzykiem ponad jego możliwości.
– Każdy nowy klient, który przyjdzie do oddziału złożyć zlecenie nabycia – a w przypadku obecnych klientów również zlecenie zamiany jednostek lub tytułów uczestnictwa funduszy inwestycyjnych – zostanie poddany odpowiedniemu testowi, który zweryfikuje wiedzę i doświadczenie klienta w dziedzinie inwestycji i który pozwoli ocenić, czy przewidziana usługa lub produkt są dla niego odpowiednie – tłumaczy Joanna Fatek z Open Finance.
Każdy konsument otrzyma więc ankietę z pytaniami o jego sytuację finansową, dotychczasowy sposób oszczędzania, o to, na jak długo chce inwestować i czy jest przygotowany na ewentualne straty. Będzie jednak mógł odmówić udzielania powyższych informacji.

Informacja dla klienta

Klient powinien otrzymać rzetelną informację na temat oferowanych produktów. Firmy doradcze nie mogą ukrywać ich istotnych elementów, a gdy wskazują na korzyści, muszą też wyraźnie pokazywać zagrożenia. W materiałach reklamowych pośrednicy finansowi nie mogą wskazywać na organ nadzoru w sposób sugerujący zatwierdzenie lub aprobatę oferowanego produktu lub usługi.
– Informacje dające podstawę do podjęcia decyzji o skorzystaniu z usługi mają być tak prezentowane, by umożliwić klientowi zrozumienie specyfiki produktu oraz ryzyka z tym związanego – tłumaczy Leszek Rydzewski, adwokat, wspólnik Kancelarii FKA Furtek Komosa Aleksandrowicz.
Co więcej, pośrednicy finansowi powinni przedstawić klientom wszystkie koszty i opłaty związane ze świadczonymi usługami. Muszą więc między innymi wskazać łączną kwotę, którą klient ma zapłacić, z wyszczególnieniem kosztów i opłat oraz wszelkich podatków związanych z daną usługą, a jeśli nie można określić dokładnej kwoty – podstawę jej obliczenia w taki sposób, aby klient mógł ją zweryfikować.
Jednak nowe przepisy da się ominąć. Obowiązków informacyjnych można nie stosować do podmiotów profesjonalnych, które posiadają niezbędne doświadczenie w inwestycjach. Za podmiot profesjonalny może zostać uznany jednak każdy konsument, który złoży o to wniosek. Wtedy nie trzeba będzie już takiej osoby o niczym informować.
Katarzyna Wójcik-Adamska

Podstawa prawna

● Par. 2 pkt 3, pkt 4 rozporządzenia ministra finansów z 3 kwietnia 2009 r. w sprawie postępowania podmiotów prowadzących działalność w zakresie pośrednictwa w zbywaniu i odkupowaniu jednostek uczestnictwa oraz tytułów uczestnictwa (Dz.U. nr 62, poz. 507). Weszło w życie 6 maja 2009 r.